Około jedna na 10 tys. osób w Europie cierpi z powodu wrzodziejącego
zapalenia jelita grubego lub choroby Leśniowskiego-Crohna, będących
najczęstszymi klinicznymi manifestacjami IBD. Choroba jest nieuleczalna i
wymaga leczenia przez całe życie.
Biologia systemów buduje modele matematyczne złożonych procesów biologicznych na podstawie obszernych danych eksperymentalnych. Celem finansowanego przez UE projektu
SYSMEDIBD (Systems medicine of chronic inflammatory bowel disease) jest zastosowanie podejścia medycyny systemowej dla IBD. Plan zakłada zbieranie danych i ich włączanie do modeli matematycznych, które mogłyby posłużyć do leczenia choroby, odkrywania biomarkerów i stratyfikacji pacjentów.
Z perspektywy naukowej, naukowcy skupieni wokół projektu SYSMEDIBD pracują nad wyjaśnieniem regulacji sieci transkrypcyjnych w IBD, ze szczególnym uwzględnieniem sygnalizacji czynnika NF-kappa-B. W tym kontekście wyhodowali transgeniczne myszy, u których zachodzi ekspresja białek fluorescencyjnych szlaku czynnika NF-kappa-B.
Wstępny wgląd w dynamikę sygnalizacyjną czynnika NF-kappa-B wskazuje, że częstotliwość drgań jest różna w różnych typach komórek i nie wszystkie komórki odpowiadają podobnie na sygnały szlaku czynnika NF-kappa-B. Ponadto badacze użyli małych cząsteczek, zakłócających oscylację czynnika NF-kappa-B, co stwarza nowe możliwości ukierunkowywania terapii.
Aby ekstrapolować te wyniki u ludzi, zespoły badawcze stworzyły modele myszy humanizowanych, posiadających ludzką tkankę jelita i komórki immunologiczne. To nieocenione narzędzie umożliwi badanie dynamiki czynnika NF-kappa-B w tkance ludzkiej. Analiza ekspresji genetycznej u tych myszy oraz w próbkach od pacjentów powinna ujawnić dalsze cele terapeutyczne dla IBD oraz biomarkery związane z nasileniem choroby. Niektóre z tych biomarkerów mogą pełnić rolę wskaźników diagnostycznych.
W następnej fazie projektu konsorcjum wykona analizę prospektywną pacjentów z Maastricht cierpiących na IBD, aby odkryć przebieg choroby, epizody zapalenia jelita i skuteczne metody leczenia.
Ogólnie rzecz biorąc, wyniki projektu SYSMEDIBD pomogą zrozumieć etiologię IBD, ułatwią szybką diagnozę i zaproponują nowe metody leczenia.
