Kamień nazębny – skąd się bierze i jak z nim walczyć

Skąd bierze się kamień na zębach?

Po niedokładnym szczotkowaniu na zębach, zwłaszcza w miejscach trudnodostępnych, pozostaje miękki, białożółty nalot, który przekształca się w płytkę nazębną. Ta stopniowo twardnieje i zamienia się w trudny do usunięcia kamień. Widać go przy krawędzi dziąseł, to tzw. kamień naddziąsłowy, ale lubi także wnikać pod dziąsła, mówimy wtedy o kamieniu poddziąsłowym. Zwłaszcza ten drugi może wywoływać zapalenie dziąseł i choroby przyzębia. Wraz z kamieniem pojawiają się bakterie, bo płytka i kamień to dla nich doskonała pożywka. - Są osoby, które mają skłonność do odkładania się kamienia, na przykład z powodu zbyt małej ilości wydzielanej śliny, chropowatego szkliwa. Kamień lubi się też odkładać pod nawisającymi plombami czy nieszczelnymi uzupełnieniami protetycznymi - mówi dr Iwona Gnach-Olejniczak, ekspert stomatologiczny z kliniki UNIDENT UNION Dental Spa z Wrocławia.

Jak mu zapobiegać?

Trzeba robić wszystko, żeby nie dopuścić do zmineralizowania płytki bakteryjnej, czyli tego miękkiego osadu, który powstaje na zębach w ciągu dnia. Mieszanina składników śliny, resztek jedzenia, bakterii i kwasów, które produkują bakterie - twardnieje zwłaszcza tam, gdzie nie docierasz z precyzyjną higieną, czyli na tylnych ściankach zębów, między zębami, pod dziąsłami. Można porównać płytkę nazębną do osadu, który powstaje na ściankach akwarium. Akwaryści wiedzą: gdy taki nalot usuwa się regularnie, nie stwarza problemu. Ale pozostawiony na dłużej zmienia się właśnie w… kamień.

• 2 razy dziennie codziennie myj zęby miękką szczoteczką, do uczucia czystości, którą sprawdzamy dotykając powierzchnie zębów językiem.
• Przed szczotkowaniem nitkuj przestrzenie międzyzębowe, żeby pozbyć się płytki w trudno dostępnych miejscach.
• Płucz usta wodą po posiłkach, zneutralizujesz pH w jamie ustnej i spowolnisz powstawanie płytki bakteryjnej.
• Stosuj specjalne pasty i płukanki, zapobiegające odkładaniu płytki nazębnej i osadów. Zwłaszcza jeśli jesteś palaczem lub fanem zielonej herbaty.
• Zainwestuj w hydropulser, który wodą pod ciśnieniem usunie resztki jedzenia z przestrzeni międzyzębowych.
• Skontroluj u dentysty, czy twoje plomby są gładkie, a uzupełnienia protetyczne szczelne. Wszelkie zachyłki i chropowatości sprzyjają odkładaniu się kamienia
• Sprawdź u stomatologa, czy masz gładkie szkliwo, ponieważ chropowate sprzyja narastaniu kamienia. Rozwiązaniem jest wtedy zabieg mikroabrazji szkliwa.
• Dbaj o dietę odkwaszającą organizm, która wpływa na prawidłowe pH śliny. Przerzuć się na kasze, surowe warzywa i owoce, morskie ryby i kwasy omega-3.

Czego unikać?

Tak zwanych złych węglowodanów, a zwłaszcza tych, które łatwo przywierają do powierzchni zębów. Na cenzurowanym są wszelkiego rodzaju lepkie żelki, ciasto, białe pieczywo, chrupki, a nawet zdrowe przecież suszone owoce. Gdy przykleją się na dłużej do powierzchni zęba, ich resztki zostaną w przestrzeniach międzyzębowych i będą siedliskiem dla błyskawicznie rozmnażających się bakterii. Płytka nazębna będzie coraz większa, a nie omywana przez ślinę - zamieni się w kamień. Najlepiej przerzuć się na surowe owoce. i warzywa Powiesz, że to także cukry? To prawda, ale surowe, twarde pokarmy nie osadzają się tak łatwo na zębach, dzięki czemu bakterie nie mają pożywki i nie pogrubiają płytki nazębnej. Powstawaniu kamienia nazębnego sprzyja także picie herbaty, zwłaszcza zielonej oraz palenie papierosów.

Jak walczyć z kamieniem?

U dentysty. Każdy powinien regularnie usuwać kamień, a Światowa Organizacja Zdrowia nakazuje to robić 2 razy w roku. - Są jednak osoby, które zgłaszają się na skaling nawet co 2 miesiące. Mają na przykład skład śliny sprzyjający mineralizacji płytki nazębnej - informuje dr Gnach-Olejniczak. I dodaje, że ważne jest, by zabieg trwał długo, co najmniej godzinę. Obowiązkowo musi być zakończony polerowaniem szkliwa, bo na gładkich zębach kamień odkłada się dużo wolniej. Składniki profesjonalnej higienizacji:

• Skaling - profesjonalne rozbijanie i usuwanie twardych złogów kamienia nazębnego za pomocą ultradźwiękowego urządzenia (skalera).
• Piaskowanie - usuwanie nalotów i osadów przy użyciu specjalnego piasku stomatologicznego i wody.
• Polerowanie - wygładzanie powierzchni szkliwa z użyciem dziesiątek gumek, szczotek, past polerskich, najbardziej czasochłonna część zabiegu.
• W przypadku stanów zapalnych oraz kieszonek dziąsłowych i kostnych - głębokie oczyszczanie powierzchni korzeni zębów z kamienia i płytki przy pomocy ultradźwięków. Urządzenie (np. Vector) najpierw usuwa florę bakteryjną, następnie poleruje korzenie za pomocą hydroksyapatytu, który jednocześnie wnikając w kanaliki zębowe, odwrażliwia zęby.